Sapere Aude!

«Ερνστ και Φαλκ: Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες» - Παρουσίαση Βιβλίου

 

...«Αυτοί οι Διάλογοι αποτελούν την Ελευθεροτεκτονική μου εξομολόγηση. (...) Τελικά, αναρωτιέμαι αν θα υπάρξει έστω και ένας άνθρωπος που θα τους κατανοήσει.»...

[G. E. Lessing – Σε επιστολή προς τον φίλο του Matthias Claudius (19 Απρ. 1778)]

Είναι διαθέσιμη σε όλα τα βιβλιοπωλεία Ελλάδας και Κύπρου, η πρώτη ευρείας κυκλοφορίας, μετάφραση στα Ελληνικά και σχολιασμός του εμβληματικού φιλοσοφικού έργου του Gotthold Ephraim Lessing - μιας κυρίαρχης μορφής του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού:

«Ερνστ και Φαλκ – Διάλογοι για Ελευθεροτέκονες» (ISBN: 978-618-00-3668-8)

Ένα μεστό και διαχρονικά επίκαιρο φιλοσοφικό κείμενο, από την πένα του G. E. Lessing, που απαντά σε πολλά ερωτήματα και χαρτογραφεί τα καθήκοντα του πολίτη μέσα σε μια ατελή κοινωνία. Ένα βιβλίο, το οποίο παρά τον τίτλο του, δεν αφορά μόνο Τέκτονες,  αλλά και όλους όσους και όσες αισθάνονται Τέκτονες, καθώς ο υπότιτλος - που αφιερώνει τους Διαλόγους στους Ελευθεροτέκτονες - υπαινίσσεται το δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να φανταστεί τον εαυτό του ως Ελευθεροτέκτονα. Λειτουργώντας αποτελεσματικά και ως σύντομη περίληψη των ζητούμενων και των στόχων του Ριζοσπαστικού Διαφωτισμού, οι Διάλογοι απευθύνονται επίσης και σε όλους όσους ενδιαφέρονται για τους τομείς της Ιστορίας (της περιόδου του Διαφωτισμού), Λογοτεχνίας, Φιλοσοφίας, Κοινωνιολογίας και Πολιτικών Επιστημών. Ιδιαιτέρως δε, τους ακαδημαϊκούς δασκάλους και φοιτητές των ανωτέρω γνωστικών πεδίων.

ΕΙΠΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΝΣΤ ΚΑΙ ΦΑΛΚ

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως με εκτενείς αναφορές σε περισσότερα από εκατό βιβλία παγκοσμίως, καθώς και με μονογραφίες, δοκίμια και άρθρα, σε διεθνώς αναγνωρισμένα επιστημονικά περιοδικά, οι «Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες» αποτελούν το πλέον πολυαναλυμένο, πολυσυζητημένο και εμβληματικό Ελευθεροτεκτονικό κείμενο όλων των εποχών.

Στα 243 χρόνια που πέρασαν από την πρώτη έκδοσή του, το «Ερνστ και Φαλκ: Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες» μεταφράστηκε στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες, μελετήθηκε, αναλύθηκε και σχολιάστηκε διεξοδικά, τόσο από τη Ελευθεροτεκτονική, όσο και από την εξωτεκτονική ακαδημαϊκή κοινότητα:

...«Ο Gotthold Ephraim Lessing, συγκέντρωσε με μοναδικό τρόπο στο πρόσωπό του, τις τόσο αποκλίνουσες ιδιότητες του φιλόσοφου και του ακαδημαϊκού μελετητή. Στο έργο του “Ερνστ και Φαλκ” εξετάζει πλήρως, διεξοδικά και με σαφήνεια το ζήτημα της δημόσιας έκφρασης του λόγου.»...

[Leo Strauss - Γερμανο-Αμερικανός πολιτικός φιλόσοφος και Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών – Πανεπιστήμιο του Σικάγο - ΗΠΑ (1952)]

...«Οι Διάλογοι του Lessing για τους Ελευθεροτέκτονες, μεταξύ του Ερνστ και του Φαλκ, ρίχνουν νέο φως στο θέμα και καθιστούν σαφή την πολιτική λειτουργία του Τεκτονικού μυστικού. (...) Οι συγκρούσεις μεταξύ των κρατών, η διαστρωμάτωση που προκύπτει από τις κοινωνικές διακρίσεις και ο διαχωρισμός των ανθρώπων με βάση τη θρησκεία τους, ορίζουν τα τρία βασικά σημεία, στα οποία επικεντρώνεται και στοχεύει ο κοσμοπολιτικός Ελευθεροτεκτονισμός. Αυτό είναι το κρίσιμο στοιχείο της σκέψης του Lessing, το οποίο και τον αναδεικνύει σε πολιτικό στοχαστή.»...

[Reinhart Koselleck – Κορυφαίος εκπρόσωπος της μεταπολεμικής γερμανόφωνης ιστοριογραφίας – Ομότιμος Καθηγητής Θεωρίας της Ιστορίας - Πανεπιστήμιο του Μπίλεφελντ (Bielefeld) – Γερμανία (1959)]

...«Το φως της λογικής, το οποίο συγκαλύφτηκε για αυτοπροστασία, αποκαλύφθηκε σταδιακά. Αυτό φέρνει στο νου τη φημισμένη δήλωση του Lessing σχετικά με τον Τεκτονισμό, ο οποίος ήταν εκείνη την χρονική περίοδο ένα ευρύτατο Ευρωπαϊκό φαινόμενο: “Ουσιαστικά όμως η φιλοσοφική έννοια του Ελευθεροτεκτονισμού είναι τόσο παλιά όσο και η πολιτική κοινωνία. (…) Ίσως μάλιστα, ακόμα και η πολιτική κοινωνία να είναι απόγονος του Ελευθεροτεκτονισμού”.»…

[Jürgen Habermas – Εισηγητής της θεωρίας της «Δημόσιας Σφαίρας» -  Καθηγητής Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας - Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, Πανεπιστήμιο Goethe της Φραγκφούρτης, Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ (Marburg) – Γερμανία (1962)]

...«Το “Ερνστ και Φαλκ” μπορεί να θεωρηθεί το αριστούργημα της παγκόσμιας Τεκτονικής λογοτεχνίας. (…) είναι ένα κείμενο σταθμός στην Ιστορία της πολιτικής φιλοσοφίας.»...

[Ίων Ξ. Κοντιάδης – Έγκριτος Νομικός και Πολιτειολόγος – Ελλάδα (1965)]

…«Ο ανθρωπισμός, που ξεπερνάει εθνικά, κρατικά και κοινωνικά όρια, αποτελεί και το κεντρικό νόημα του “Ερνστ και Φαλκ, Συζητήσεις για Τέκτονες” (1778–80)»...

[Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό - Εκδοτική Αθηνών - Τόμος 5 (1991)]

…«Οι Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες του Lessing ανοίγουν νέους κοσμοπολιτικούς ορίζοντες.»...

[Gisela F. Ritchie - Ομότιμη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σύγχρονων Γλωσσών - Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Ουίτσιτα (Wichita) - Κάνσας – ΗΠΑ (1994)]

…«Ο πεζός λόγος του Lessing έχει εγκωμιαστεί και χαρακτηρίζεται ως υποδειγματικός για το υψηλό πνευματικό περιεχόμενο που συνδυάζεται με ένα στιλιστικά ανάλαφρο ύφος. Η σειρά των πέντε Διαλόγων με τίτλο “Ερνστ και Φαλκ”, η οποία αναφέρεται στον πολιτικό φιλελευθερισμό, αποτελεί ακριβώς αυτή την περίπτωση. Λόγω της απόλυτης σαφήνειας του κειμένου και της - με αριστοτεχνικό τρόπο - εμπλοκής του αναγνώστη, το έργο αυτό μπορεί να θεωρηθεί ένα λογοτεχνικό κόσμημα. (...) Αυτοί οι Διάλογοι είναι ένα τέλειο παράδειγμα του ρόλου της λογοτεχνίας ως πνευματικού ερεθίσματος.

Η με δεξιοτεχνία χρήση του ρητορικού οπλοστασίου και η ειλικρινής, γνήσια, αναζήτηση της αλήθειας, στοιχεία εμφανή τόσο στο «Ερνστ και Φαλκ», όσο και σε πολυάριθμα άλλα δοκίμια του Lessing, δικαιολογούν τους πλούσιους επαίνους που του απέδωσαν οι Friedrich Schlegel, Johann Gottfried Herder και Moses Mendelssohn, οι οποίοι θαύμασαν την ευφυία και την συνθετική του σκέψη, ιδιότητες που καλούν τον αναγνώστη σε διανοητική γυμναστική»...

[Encyclopedia of the Essay (Σύμβουλος έκδοσης Tracy Chevalier) - Fitzroy Dearborn Publishers – Λονδίνο - UK (1997)]

...«Το “Ερνστ και Φαλκ” είναι ένα διερευνητικό και όχι αποκαλυπτικό έργο, καθώς οι συνομιλητές του Lessing εξετάζουν τις διχαστικές και συνεκτικές δυνάμεις στην ανθρώπινη κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα ερευνούν τις δυνατότητες ελαχιστοποίησης των πρώτων και εδραίωσης των δεύτερων, με σκοπό την προώθηση των στόχων του Διαφωτισμού.»...

[H. B. Nisbet – Καθηγητής Σύγχρονων Γλωσσών (Γερμανικά) – Βιογράφος και μελετητής του Έργου του G. E. Lessing - Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ (Cambridge) – UK (2005)]

...«Το “Ερνστ και Φαλκ: Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες”, χαρτογραφεί τα καθήκοντα του πολίτη μέσα σε μια ατελή κοινωνία» ...

[Gerd Hillen - Ομότιμος Καθηγητής Γερμανικής Φιλολογίας – Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Μπέρκλεϋ (Berkeley) - ΗΠΑ (2008)]

...«Το “Ερνστ και Φαλκ: Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες”, ένα από τα πλέον κοινωνικοπολιτικά προσανατολισμένα έργα του Lessing, αποτέλεσε μια ευρεία, ολοκληρωμένη και σφοδρή αμφισβήτηση των αποδεκτών πολιτιστικών και κοινωνικών αξιών της Γερμανικής κοινωνίας. (...) Στους πρώτους τρεις από τους Διαλόγους του, αναφέρεται λεπτομερώς στα πλέον ουσιώδη ζητούμενα του Διαφωτισμού. (...) Με αυτόν τον τρόπο προσφέρει την πιο οξυδερκή απ’ όλες τις σύντομες περιλήψεις των στόχων του Ριζοσπαστικού Διαφωτισμού, που γράφτηκαν ποτέ»...

[Jonathan Israel - Καθηγητής Νεότερης Ιστορίας - School of Historical Studies at the Institute for Advanced Study (IAS - Ινστιτούτο Μεταδιδακτορικών Σπουδών) - Πρίνστον (Princeton) – ΗΠΑ (2011)

...«Στον 20ο αιώνα, το κείμενο των “Διαλόγων για Ελευθεροτέκτονες” του Lessing έγινε άκρως σημαντικό για την οικοδόμηση της θεωρίας του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού (...) Το “Έρντ και Φαλκ” αποτελεί βασικό στοιχείο ενδιαφέροντος των κύκλων που εξετάζουν τα πολιτικά κίνητρα του Διαφωτισμού. Έτσι, το “Έρνστ και Φαλκ” υπήρξε, όπως είναι ευρέως γνωστό, μία από τις πηγές έμπνευσης για το βιβλίο του Leo Strauss: “Persecution and the Art of Writing” και είναι το επίκεντρο της θεωρίας του Reinhard Koselleck για το Διαφωτισμό. (…) Τα σφάλματα και οι αποτυχίες της κοινωνικοπολιτικής ζωής, τα οποία αποτελούνται από διαχωρισμούς και διχοτομήσεις, είναι ο κεντρικός άξονας του «Ερνστ και Φαλκ (...) Ο Lessing παρουσιάζει τον αληθινό Ελευθεροτεκτονισμό ως μια αλληγορία της ιδανικής - ουτοπικής, κατάστασης της κοινωνίας η οποία, λόγω της πλήρους ισότητας, τελικά θα ξεπεράσει τις κάθε είδους διαιρέσεις. Αυτή η ιδέα μιας τέλειας κοινωνίας συνιστά μια αναρχική τάξη “χωρίς την ύπαρξη κυβέρνησης” που εν κατακλείδι “καθιστά τις καλές πράξεις περιττές”»...

[Grit Schorch – Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Επιστημονική Συνεργάτιδα στο Κέντρο Προηγμένων Σπουδών «Maimonides» του Πανεπιστημίου του Αμβούργου – Γερμανία (2012)]

...«Στην πραγματικότητα, η ιδέα πως ο Ελευθερο­τεκτονισμός προετοίμασε το έδαφος για τη νεωτερι­κότητα δεν είναι μια καινοφανής άποψη. Το 1778 ο G. E. Lessing με μια πνευματώδη παρατήρησή του, πρό­τεινε ότι η πολιτική κοινωνία μπορεί να ήταν “απλά απόγονος του Ελευθεροτεκτονισμού”. Σήμερα πλέον, οι μελετητές τεκμηριώνουν αυτή την άποψη»...

[Pannill Camp - Αναπληρωτής Καθηγητής Σπουδών Θεατρικής Τέχνης - Πανεπιστήμιο Washington - Σαιντ Λούις (St. Louis) - ΗΠΑ (2015)]

...«Το “Ερνστ και Φαλκ” αρχικά σηματοδοτεί την ανάγκη πρώτα για μία μεταρρύθμιση της πολιτείας και στη συνέχεια για μια εσωτερική αναμόρφωση των Στοών της εποχής του. Ο Lessing μιλώντας διά στόματος Φαλκ, ορίζει τον Ελευθεροτεκτονισμό ως μία νοητική κατάσταση - μία στάση ζωής.»...

[Margaret Jacob – Καθηγήτρια Ιστορίας – UCLA - ΗΠΑ (2019)]

...«Το “Ερνστ και Φαλκ” είναι ένα από τα αντιπροσωπευτικά έργα των τελευταίων χρόνων του Gotthold Ephraim Lessing. Τα θέματα των “τριών κακών” και του “opus supererogatum” τα οποία εξετάζονται στο Δεύτερο Διάλογο, υπογραμμίζοντας τις πολιτισμικές και πολιτιστικές συγκρούσεις, έχουν άμεση σχέση με την παρούσα κατάσταση που αντιμετωπίζουμε – ειδικά την κατάσταση μετά την πανδημία COVID-19. (...) Κατανοώντας καλύτερα τον Lessing και τη σημασία του “opus supererogatum”, θα αρχίσουμε να μαθαίνουμε πως να είμαστε αιώνιοι αναζητητές της αλήθειας και όχι αυθαίρετοι κατακτητές της»...

[Zhang Hui – Καθηγητής Κινεζικής και συγκριτικής λογοτεχνίας -  Αντιπρύτανης του τμήματος Κινεζικής γλώσσας και λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Πεκίνου – Κίνα (2021)]

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟΥ:

…«Κι αν σου έλεγα ότι οι Ελεύθεροι Τέκτονες, είναι αυτοί οι οποίοι έθεσαν ως μία μόνο από τις επιδιώξεις τους, το να ελαχιστοποιήσουν - όσο είναι δυνατόν – αυτές τις διαιρέσεις που καθιστούν τους ανθρώπους εξαιρετικά ξένους μεταξύ τους;»…

Μ’ αυτά τα λόγια ο Φαλκ περιγράφει το όνειρο οι άνθρωποι να ζουν μαζί, ενωμένοι και αδελφωμένοι, σε μια Φωτισμένη κοινωνία, ενώ έμμεσα χαρακτηρίζει τον Ελευθεροτεκτονισμό ως μία δεξαμενή ελεύθερης σκέψης και χώρο κοινωνικής προόδου.

Στο «Ερνστ και Φαλκ - Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες», η εμβληματική μορφή του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού G. E. Lessing, σε Πέντε Σωκρατικού τύπου Διαλόγους, ανοίγει τις πόρτες και προσφέρει μια νηφάλια εικόνα για τον κόσμο του Ελευθεροτεκτονισμού, πέρα από «αγιοποιήσεις» και «δαιμονοποιήσεις».

Οι δύο φίλοι, ο γεμάτος περιέργεια και αμφισβητίας Eρνστ, ένας νεαρός, επίδοξος και τελικά απογοητευμένος Ελευθεροτέκτων και ο καυστικός Φαλκ, ένας έμπειρος, μεσήλικας Ελευθεροτέκτονας, ο οποίος είναι δεινός κάτοχος της ρητορικής τέχνης και ικανός χρήστης του αλληγορικού μεταφορικού λόγου, συζητούν τον ρόλο του Ελευθεροτεκτονισμού, εντός και εκτός της κοινωνίας και προσεγγίζουν το «reson d'être» της Τεκτονικής Αδελφότητας:

…«Εργάζονται για όλα τα καλά που πρόκειται μελλοντικά να έρθουν στον κόσμο. (...) Τα πραγματικά Έργα των Ελευθεροτεκτόνων έχουν ως τελικό στόχο το να καταστήσουν περιττές τις πράξεις που, κατά το κοινώς λεγόμενο, αποκαλούνται καλές»…

Ο Lessing, που το 1771 είχε μυηθεί στον Ελευθεροτεκτονισμό, με το έργό του «Ερνστ και Φαλκ», άφησε μια φιλοσοφική κληρονομιά σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα. Η λογοτεχνική μορφή του διαλόγου και η μαιευτική μέθοδος που υιοθετεί ο συγγραφέας, μας επιτρέπουν να συμμετέχουμε βήμα-βήμα σ’ αυτή την πορεία της γνώσης, ενώ ταυτόχρονα αφήνει επίσης χώρο και για δικά μας συμπεράσματα. Μια ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την ατομική ελευθερία, την ανεξάρτητη σκέψη, την πολιτική κοινωνία και τη δημιουργία της, καθώς και το γεφύρωμα των πολιτικών, θρησκευτικών και κοινωνικών χασμάτων, που χωρίζουν τους ανθρώπους.

Το «Ερνστ και Φαλκ – Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες», που επηρέασε καθοριστικά, από τα Τυπικά και την διδασκαλία των Ιλλουμινάτι καθώς και των μετέπειτα Ουμανιστικών Ελευθεροτεκτονικών συστημάτων, έως τη σκέψη των πρώτων Ουτοπικών Σοσιαλιστών και των Γερμανών κομμουνιστών του Παρισιού στα μέσα του 19ου αιώνα και - όχι άδικα - χαρακτηρίστηκε:

«το ευαγγέλιο του αληθινού Ελευθεροτεκτονισμού» και «ένα κείμενο σταθμός στην Ιστορία της Πολιτικής Φιλοσοφίας»

240 χρόνια μετά την συγγραφή του, ζει μια δεύτερη ζωή και συνεχίζει να είναι ένα συναρπαστικό και διαχρονικά επίκαιρο έργο!

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Το βιβλίο, σε 333 σελίδες, περιέχει 9 φωτογραφίες, 49 πίνακες ζωγραφικής και γκραβούρες (αρκετές από αυτές παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο Ελληνικό κοινό) καθώς και αποσπάσματα αγνώστων (ανενεργών σήμερα) Γερμανικών Ελευθεροτεκτονικών Τυπικών. Στοιχεία τα οποία ενισχύουν και βοηθούν τη κατανόηση του κειμένου.

Πίνακας Περιεχομένων

Ευχαριστίες 

Το μέλλον χρειάζεται ένα παρελθόν 

Gotthold Ephraim Lessing ένας Πολίτης του Κόσμου 

Ο Lessing μιλάει για τον Lessing 

Γιατί το «Ερνστ και Φαλκ»; 

Lessing και Ελευθεροτεκτονισμός: Μια περίπλοκη και συνάμα παραγωγική σχέση 

Είπαν για το «Ερνστ και Φαλκ» 

Λίγο πριν αρχίσει η συζήτηση για Ελευθεροτέκτονες 

ΕΡΝΣΤ ΚΑΙ ΦΑΛΚ: Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες 

Αφιέρωση 

Πρόλογος ενός τρίτου 

Πρώτος Διάλογος 

Δεύτερος Διάλογος 

Τρίτος Διάλογος 

ΕΡΝΣΤ ΚΑΙ ΦΑΛΚ: Διάλογοι για Ελευθεροτέκτονες Συνέχεια (1780) 

Πρόλογος ενός τρίτου 

Τέταρτος Διάλογος 

Πέμπτος Διάλογος 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 (Σκέψεις μέσα από την εργογραφία και αλληλογραφία του Lessing) 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 (Διάλογος για Στρατιώτες και Μοναχούς) 

Επιλεγμένη Σχετική Βιβλιογραφία 

Κεντρική Διάθεση και Χονδρική πώληση (για παραγγελίες βιβλιοπωλείων)

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ & ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΙΟ ΒΙΒΛΙΩΝ: Τζανακάκης "Παρ' ημίν", Χαριλάου Τρικούπη 11Α, Αθήνα 106 78, τηλ.: 2103811201 και 210 3802542

#Λεσινγκ  #Lessing   

Ν. Καλλιπολίτης  Αθήνα 18/4/2022